Zielona Encyklopedia Zdrowia – Macierzanka piaskowa
Zielona Encyklopedia Zdrowia – Macierzanka piaskowa
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Thymus serpyllum L. Rodzina: jasnotowate, Lamiaceae
Rodzajowa nazwa Thymus pochodzi najprawdopodobniej od greckiego słowa thyo oznaczającego kadzę. Dawniej macierzanka piaskowa była stosowana jako składnik kadzideł.
Występowanie Macierzanka piaskowa
Macierzanka piaskowa inaczej zwana jak cząberek lub dzięcielnica, występuje w północnej Azji, w Ameryce Północnej i południowej Afryce, a także w Europie. W Polsce jest pospolita na całym niżu.
Morfologia
Jest to półkrzew o wysokości 5-30 centymetrów. Na pełzających, drewniejących łodygach naprzeciwlegle osadzone są drobne, okrągławe lub podługowate liście. Różowofioletowe, dwuwargowe, drobne kwiaty zebrane są na szczytach pędów w główkowate kwiatostany. Owocem jest rozłupnia.
Biologia i ekologia
Macierzanka piaskowa jest miododajną, owadopylną rośliną kwitnącą od czerwca do końca sierpnia. Jej nasiona roznoszone są przez mrówki. Rośnie na stanowiskach piaszczystych, na suchych polanach, skarpach, przydrożach i w borach sosnowych.
Surowiec
Wykorzystywanym surowcem jest ziele macierzanki paskowej, które można zbierać tuż przed kwitnienie lub na początku kwitnienia, kiedy zawierają najwięcej olejków lotnych. Nie należy zbierać roślin przekwitniętych. Szczytowe części pędów rośliny ścina się nożyczkami i suszy rozłożone cienką warstwą w zacienionym i przewiewnym miejscu lub w suszarni w temperaturze 35 stopni. Wysuszone rośliny powinny zachować naturalne barwy. Surowiec należy przechowywać w zamkniętych pojemnikach. Do stosowania nadaje się również świeże ziele.
Zastosowanie w medycynie
Macierzanka piaskowa pobudza trawienie i wzmaga apetyt. Posiada właściwości wykrztuśne, rozkurczające i odkażające ziele w postaci naparu podaje się osobom z nieżytem jamy ustnej, gardła, krtani i oskrzeli.
Zastosowanie w kuchni
Ma przyjemny i gorzko-korzenny smak. Świeżą lub suszoną stosuje się w kuchni zamiast tymianku. Nadaje się jako przyprawa do potraw ciężkostrawnych. Może stanowić dodatek do pieczonych i duszonych mięs, sosów, omletów, tart, pizz, zapiekanek, potraw z warzyw i roślin strączkowych. Macierzanka stosowana jest także jako dodatek do likierów.
