A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Rozmaryn lekarski. Rosmarinus officinalis; rodzina: jasnowate (Lamiaceae)
Rozmaryn lekarski był uprawiany już w starożytnym Egipcie, starożytnej Grecji i Cesarstwie Rzymskim. Często używano go do konserwowania mięsa. Jego właściwości konserwujące potwierdziły współczesne badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Rutgersa w stanie New Jersey, największej instytucji edukacyjnej.
Wyniki dowiodły, że właściwości konserwujące rozmarynu są mocniejsze, a przede wszystkim bezpieczniejsze dla organizmu ludzkiego niż stosowane współcześnie dodatki konserwujące BHA i BHT znane z opakowań produktów spożywczych, jak E320 i E321. Właściwości konserwujące rozmarynu są wykorzystywane także w przemyśle kosmetycznym. Olejki i kremy, w skład których wchodzi ta roślina, stosuje się w kuracjach odmładzających. Tego typu kosmetyki wygładzają zmarszczki, redukują cellulit i chronią włosy przed wypadaniem. Rozmaryn jest też naturalnym środkiem odstraszającym mole. Aby chronić przed nimi ubrania, należy umieścić w szafie jego kwiaty.
WYSTĘPOWANIE I UPRAWA
Gatunek pochodzący z basenu Morza Śródziemnego, gdzie do tej pory jest spotykany na stanowiskach naturalnych. W innych rejonach świata jest to roślina uprawna. Do największych producentów należą Francja, Hiszpania, Włochy, Grecja i Meksyk. Do zbioru nadają się gałązki, liście i kwiaty.
ZASTOSOWANIE
Rozmaryn jest wykorzystywany zarówno świeży, jak i zamrożony i suszony. Sztywne, podobne do igiełek liście mają bardzo charakterystyczny sosnowy aromat i silny smak trochę słodszy od mięty, z lekką nutą imbiru. Rozmaryn dopełnia walory smakowe pieczeni z baraniny, dziczyzny, drobiu i ryb. Najlepiej położyć całe gałązki pod mięso podczas pieczenia. Liście są nieodzownym dodatkiem do potraw z pieczonymi lub smażonymi ziemniakami i grzybami. Doskonale komponują się z pomidorami, bakłażanem, serem i jajkami. Drobno posiekane liście dodaje się do zup na bazie pomidorów oraz do chleba i herbatników. Liśćmi można aromatyzować syrop cukrowy, którym następnie polewa się brzoskwinie bez skórki. Aromatyczne właściwości rozmarynu powodują, że jest często dosypywany do marynat octowych i olejowych. Świeże kwiaty można dodawać do sałatek, a kandyzowane służą do ozdabiania słodkich deserów i tortów. Leczniczo działa cała roślina, zwiększając sprawność fizyczną i odporność psychiczną.
CIEKAWOSTKI
W starożytnym Egipcie, starożytnym Rzymie i starożytnej Grecji rozmaryn był wykorzystywany do poprawy pamięci o koncentracji oraz obrzędach religijnych jako składnik kadzideł. W nowożytnej Europie traktowano go jako symbol miłości i wierności.