Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Przytulia wonna
Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Przytulia wonna
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Galium odoratum (L.) Scop. syn. Asperula odorata L. Rodzina: marzanowate, Rubiaceae
Występowanie Przytulia wonna
Przytulia wonna inaczej marzanka występuje w Azji i w Europie. W Polsce rośnie na niżu i w górach.
Morfologia
Jest to roślina zielna dorastająca do 15-20 centymetrów o cienkim, pełzającym kłączu, z którego wyrasta naga, lśniąca, cztero-kanciasta łodyga. Szorstkie liście wyrastają w okółkach: po sześć dolne o kształcie łopatkowatym i po cztery górne o kształcie lancetowatym. Każdy okółek zaopatrzony jest w drobne włoski. Białe, drobne kwiaty są zebrane w luźne baldacho grona. Owocem jest rozłupnia z haczykowatymi szczecinkami.
Biologia i ekologia
Przytulia wonna jest bylina o przedprątnych kwiatach kwitnącą od kwietnia do czerwca. Jej kwiaty zapylane są przez owady: pszczoły i muchówki, czasem są samopylne, a nasiona roznoszą zwierzęta i ludzie. Roślina preferuje stanowiska cieniste i półcieniste. Jest odporna na zanieczyszczenia powietrza. Można ją znaleźć w zaroślach i lasach.
Zastosowanie w medycynie
Ze względu na działanie rozkurczowe stosuje się ją przy wzdęciach i bólach brzucha. Przeciwdziała też bezsenności i łagodzi rozdrażnienie nerwowe. Glikozyd kumarynowy nadający zapach roślinie ma lekko toksyczne właściwości i może powodować bóle, zawroty głowy oraz ospałość. Surowca nie należy zatem używać w zbyt dużej ilości.
Zastosowanie w kuchni
Zarówno świeże, jak i suszone ziele może być wykorzystywane do aromatyzowania likierów, win, drinków i sałatek owocowych. Dodaje się je również do zup owocowych, budyniu i napojów. Słodko pachnące kwiaty mogą być używane do przyozdabiania potraw. Lekko zwiędłe kwiaty nadają aromat herbacie.
