Seler zwyczajny

A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż

Apium graveolens; rodzina: selerowate (Apiaceae)

Seler zwyczajny. Gatunek często jest nazywany selerem zwyczajnym. Jednak jego prawidłowa nazwa to selery zwyczajne, które w ramach tego gatunku występują w czterech odmianach: korzeniowy, naciowy, liściasty oraz typowy.

Selery korzeniowy i liściasty to odmiany, uprawne, podobnie jak seler naciowy, który czasami może zdziczeć. Seler typowy to jedyna odmiana rosnąca dziko. Właściwości lecznicze roślin tego gatunku były znane już starożytnym Egipcjanom, którzy polecali je głownie na artretyzm. Współczesna medycyna naturalna zaleca spożywanie selerów jako środka o działaniu antydepresyjnym i uspokajającym. Udowodniono bowiem, że zawarte w ich korzeniach substancje aktywne zwiększają odporność na stres. Selery są znane także z właściwości odchudzających: ułatwiają trawienie tłuszczów, przyspieszają metabolizm oraz pomagają oczyścić organizm z toksyn. Sok z selera ma działanie moczopędne i łagodzi dolegliwości związane z niewłaściwą pracą nerek.

WYSTĘPOWANIE I UPRAWA

Naturalny obszar występowania gatunku obejmuje Europę, Azję Zachodnią i Azję Środkową oraz Afrykę Północną. W Polsce w stanie dzikim występuje tylko na wyspie Uznam. Z dziko rosnących roślin uzyskano trzy odmiany hodowlane: liściową, naciową i korzeniową, które są uprawiane w wieli rejonach świata, czasami przejściowo dziczeją. Do celów kulinarnych pozyskuje się korzeń, łodygi, liście oraz nasiona zbierane w drugim roku uprawy.

ZASTOSOWANIE

Roślinę można spożywać na wiele sposobów. Jest ceniona ze względu na silny zapach i intensywny, nieco gorzki smak. Zgrubiałe łodygi doskonale nadają się na lekką przekąskę, można je podgryzać same lub z różnymi dipami. Pocięte w kawałki surowe lub gotowane korzenie oraz liście stanowią aromatyczny składnik sałatek warzywnych, surówek i zup. Pokrojone w talarki korzenie jada się marynowane. Innym sposobem wykorzystania rośliny jest koktajl z zielonych części selera z dodatkiem marchwi, jabłek i buraka. Całe nasiona można wykorzystać do doprawiania zupy i dań duszonych lub po zmieleniu połączyć z solą i używać jako przyprawę. Nadają się do doprawiania ciasta chlebowego, smażonych serów i potraw z jajek.

CIEKAWOSTKI

W średniowiecznej Europie seler zwyczajny był znany, jednak uprawiany w niewielkich ilościach. Traktowano go jako warzywo luksusowe. Pojawiał się tylko w klasztorach i na stołach ludzi zamożnych.