Stary most w Mostarze
Bośnia i Hercegowina. Stary Most w Mostarze leży 139 km na południowy zachód od Sarajewa.
Najważniejsze miasto Hercegowiny zawdzięcza swoje znaczenie strategicznemu położeniu przy przeprawie na Neretwie.
DÅ‚ugo istniaÅ‚ tu most drewniany, a mieszkaÅ„cy usytuowanego po obu stronach miasteczka zajmowali siÄ™ jego obsÅ‚ugÄ…. Strażnicy mostu zwani byli: mostari – i od nich pochodzi nazwa Mostar.
W XVI wieku Turcy zaÅ‚ożyli twierdzÄ™, a w latach 1557-1566 wybudowali most kamienny nad NaretwÄ…, nazywany potem Starym Mostem. Zgodnie z tradycjÄ… autorem projektu byÅ‚ Numar Hajrudin, uczeÅ„ najwiÄ™kszego architekta otomaÅ„skiego Sinana. Przeprawa o charakterystycznym „zÅ‚amanym” ksztaÅ‚cie ma 30 cm dÅ‚ugoÅ›ci i 4 m szerokoÅ›ci; znajduje siÄ™ 28 m nad lustrem wody.
Zabytkowa przeprawa dotrwaÅ‚a aż do koÅ„ca XX wieku, uznawana za symbol Mostaru i jeden z najcenniejszych zabytków na terenie byÅ‚ej JugosÅ‚awii. Jednak w latach 1992-1993 wybuchÅ‚y bratobójcze walki, dzielÄ…ce żyjÄ…cÄ… dotÄ…d bezkonfliktowo spoÅ‚eczność. Jednym z ich aspektów byÅ‚ konflikt chorwacko-boÅ›niacki, trwajÄ…cy od maja 1993 roku. Chorwaci oblegali wschodniÄ…, muzuÅ‚maÅ„skÄ… część miast. Prowadzono niszczycielski ostrzaÅ‚ z czoÅ‚gów, podczas którego zburzono niemal caÅ‚y Stary Mostar – unikatowy zespół architektury muzuÅ‚maÅ„skiej z XVII-XVIII wieku. 9 listopada 1993 roku pod gradem pocisków runÄ…Å‚ też Stary Most.
Od 1995 roku miasto jest stopniowo odbudowywane. Jednym z najważniejszych przedsięwzięć, możliwym dzięki pomocy finansowej UNESCO i Unii Europejskiej, stała się rekonstrukcją Starego Mostu. Uroczyste otwarcie nastąpiło 23 lipca 2004 roku, a w 2005 roku most i najbliższe otoczenie wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.
