Wawrzyn szlachetny

A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż

Rodzina: wawrzynowate (Lauraceae)

Wawrzyn szlachetny, zwany też laurem, jest chyba jedyną przyprawą, której wizerunek można znaleźć na monetach. Powszechny był zwłaszcza na bilonie bitym w okresie Cesarstwa Rzymskiego, bowiem popularność wawrzynu sięga czasów starożytnych.

Według mitologii w drzewo wawrzynu została zamieniona nimfa Dafne, która chciała się ukryć przed zaborczym Apollem. Od tego czasu laur jest uznawany za symbol niespełnionej miłości i dziedzictwa. Z czasem święta roślina stała się też oznaką honoru i zwycięstwa. Wieńce uwite z liści laurowych w starożytnej Grecji były przyznawane zwycięzcom olimpiad. W Cesarstwie Rzymskim w chwilach triumfu wieńczono nimi cesarskie głowy. To właśnie te wizerunki można najczęściej odnaleźć na awersach starożytnych monet. Wawrzyny ozdabiały też głowy sławnych pisarzy i poetów. Na znajdującym się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie portrecie Jana III Sobieskiego wieniec laurowy zdobi głowę zwycięzcy spod Wiednia.

WYSTĘPOWANIE I UPRAWA

Naturalny rejon występowania rośliny obejmuje tereny Morza Śródziemnego oraz Azję Mniejszą. Obecnie jest uprawiana w krajach południowej Europy, Afryce i obu Amerykach. W Polsce wawrzyn szlachetny jest sadzony jako ozdobny krzew w doniczkach lub skrzynkach. W uprawie wymaga umiarkowanego podlewania w okresie wiosny i lata, jesienią należy stopniowo ograniczać podlewanie, aby ziemia przeschła. Przed nadejściem zimy roślinę należy przenieść do ciepłego pomieszczenia. Pod koniec zimy zalecane jest przycinanie krzewów. Do celów kulinarnych pozyskuje się liście zbierane głównie latem.

ZASTOSOWANIE

Liście wawrzynu były znane w kuchni staropolskiej od dawna. Zasuszone, pod nazwą liście bobkowe lub liście laurowe są stosowane jako aromatyczna przyprawa. Wzbogacają walory smakowe bulionów oraz wielu zup, takich jak ogórkowa, grochówka, fasolowa, grzybowa i kapuśniak. Świeże lub suszone świetnie sprawdzają się w gulaszu, bigosach i fasolce po bretońsku. Dobrze komponują się wszelkiego rodzaju mięsami, szczególnie z dziczyzną. Mleko lub śmietana gotowane z liśćmi bobkowymi mogą zostać użyte do sporządzenia sosów z dodatkiem jajek i mąki. Innym sposobem wykorzystywania tej rośliny jest dodanie zmielonych liści do duszonych lub pieczonych owoców. Liśćmi wawrzynu można aromatyzować konserwowane ogórki i inne warzywa z octem. Ponadto liście są składnikiem hinduskiej mieszanki przyprawowej garam masala.