Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Pięciornik gęsi
Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Pięciornik gęsi
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Potentilla anserina L. Rodzina: różowate, Rosaceae
Nazwa rodzajowa Potentilla pochodzi od łacińskiego słowa potens, co oznacza silny, potężny i odnosi się do właściwości leczniczych rośliny.
Występowanie Pięciornik gęsi
Pięciornik gęsi występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie. W Polsce gatunek jest pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich.
Morfologia
Jest to roślina zielna o wysokości 15-45 centymetrów. Z kłączy wyrastają długie, cienkie, zakorzeniające się rozłogi, a z nich rozety przerywano-nieparzysto-pierzastych liści o wcinano-ząbkowanych i srebrzysto owłosionych listkach w liczbie od 6 do 10 par. Żółte kwiaty o średnicy 1,5-2 centymetrów są długo-szypułkowe i umieszczone pojedynczo na rozłogach. Owocem jest orzeszek.
Biologia i ekologia
Pięciornik gęsi jest miododajną byliną kwitnącą od maja do września. Zapylany jest przez owady lub czasem samopylny. Rozmnaża się też wegetatywnie za pomocą rozłogów. Roślina preferuje stanowiska wilgotne o glebach zasobnych w azot. Rośnie na polanach, przydrożach, pastwiskach, w rowach i ogrodach.
Surowiec
Surowcem leczniczym jest ziele pięciornika gęsiego. Od maja do sierpnia ścina się nadziemne części kwitnących pędów, bez rozłogów, a następnie suszy, rozłożone cienką warstwą, w warunkach naturalnych w miejscu przewiewnym i zacienionym lub w suszarni w temperaturze nieprzekraczającej 45 stopni. Dobrze wysuszone ziele powinno zachować naturalną, żółtą barwę liści. W kuchni można wykorzystywać również kłącza i liście pięciornika gęsiego.
Zastosowanie w medycynie
Ziele pięciornika gęsiego wykazuje działanie przeciwbiegunkowe oraz rozkurczające na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i macicy. W postaci odwaru surowiec stosuje się w zaburzeniach trawiennych, w nieprawidłowościach czynności wątroby, w biegunkach, wzdęciach, kolce jelitowej i w bolesnym miesiączkowaniu. Ziele pięciornika gęsiego można stosować również zewnętrznie jako środek przeciwzapalny do płukania jamy ustnej i gardła, a także okładów na rany.
Zastosowanie w kuchni
Kłącza pięciornika gęsiego można jeść po ugotowaniu. Wysuszone i zmielone dodaje się do innej mąki. Natomiast liście po zaparzeniu pije się jak herbatę.