Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Ostrożeń warzywny
Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Ostrożeń warzywny
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Cirsium oleraceum Scop. Rodzina: astrowate, Asteraceae
Występowanie Ostrożeń warzywny
Ostrożeń warzywny występuje w Azji i Europie. W Polsce jest pospolity na terenie całego kraju.
Morfologia
Jest to roślina zielna osiągająca 30-90 centymetrów wysokości. Z poziomego kłącza wyrasta rozgałęziona naga łodyga z kolczasto-ząbkowanymi liśćmi. Liście odziomkowe są duże, ogonkowe, lirowato-pierzasto-dzielne o odcinkach podługowato-jajowatych. Liście łodygowe są mniejsze, siedzące i jajowato-lancetowate. Jasnożółte, rurkowe kwiaty są zebrane w koszyczki, a te otaczają małe, bladożółte liście. Owocem jest niełupka z puchem kielichowym.
Biologia i ekologia
Ostrożeń warzywny jest miododajną byliną o przedprątnych kwiatach zapylanych przez błonkówki i motyle. Kwitnie od czerwca do września. Nasiona rozsiewane są przez wiatr. Rośnie nad brzegami rzek, w rowach, zaroślach i na wilgotnych łąkach.
Surowiec
Wykorzystywanym surowcem są liście oraz zawiązki kwiatostanów ostrożenia warzywnego. Suszy się je w warunkach naturalnych w miejscu przewiewnym i zacienionym lub lekko nagrzanych suszarniach. Po wysuszeniu poszczególne części rośliny powinny zachować naturalne barwy, a gotowy surowiec nie może zawierać łodyg i rozkwitniętych koszyczków kwiatowych. Do przyrządzania potraw nadają się świeże pędy (liście i łodygi), najlepiej zbierane w maju.
Zastosowanie w medycynie
Jako roślina lecznicza surowiec działa odtruwająco, przeciwreumatycznie i moczopędnie. W postaci nalewek lub odwarów jest stosowany w chorobach nerek przebiegających ze zmniejszonym wydalaniem moczu, w dnie moczanowej i w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Surowiec uzyskiwany z ostrożenia warzywnego może być stosowany zewnętrznie przy oparzeniach, trądziku, łupieżu lub nadmiernym wypadaniu włosów.
Zastosowanie w kuchni
Łagodne w smaku młode pędy ostrożenia warzywnego wykorzystywane są jako dodatek do zup, na przykład do barszczu, sosów a także do pizz, zapiekanek i tart. Liście można też dusić jak szpinak lub jeść na surowo jak sałatę.
