Lukrecja gładka
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Glycyrrhiza glabra; rodzina: bobowate (Fabaceae)
Lukrecja gładka. Nazwa rośliny pochodzi od greckich słów glyks i rihza, które tłumaczy się jako „słodki korzeń”. Z Grecji pochodzą pierwsze informacje o niej. O lukrecji w swoich tekstach wspomniał Hipokrates, a jej prawdziwa kariera rozpoczęła się w Cesarstwie Rzymskim, gdzie ekstrakt ze słodkiego korzenia wykorzystywano w celach kulinarnych i medycznych.
Powiązania lukrecji z Włochami są tak silne, że do dzisiaj uważa się, że najlepsza lukrecja rośnie właśnie tam, na wzgórzach Kalabrii, na samym czubku apenińskiego buta. Jest w tym zapewne sporo prawdy, dlatego właśnie tam, w miejscowości Rossano, gdzie od prawie 300 lat są produkowane lukrecjowe cukierki, znajduje się tam jedyne na świecie muzeum lukrecji. Cukierki z Rossano, podobnie jak znane na całym świecie lukrecjowe żelki, są koloru czarnego. Podobno ich barwa wzięła się stąd, że wielometrowe korzenie lukrecji sięgają do samego piekła.
WYSTĘPOWANIE I UPRAWA.
Rodzimy obszar występowania gatunku obejmuje rejon Morza Śródziemnego i zachodnią część Azji. Roślina obecnie uprawiana w wielu rejonach świata. Rozmnaża się wegetatywnie z rozłogów o długości 20 cm, odciętych od starych okazów. Surowcami spożywczymi są korzeń i rozłogi rośliny. Do celów kulinarnych pozyskuje się je późną jesienią lub wczesną wiosną od osobników co najmniej trzyletnich.
ZASTOSOWANIE.
Obecnie w kuchni wykorzystuje się wysuszone i zmielone korzenie lub wyciąg wodny z korzeni. Zioło ma charakterystyczny zapach i słodkawy, ostry smak, trochę przypominający anyżek. Można je stosować do napojów, koktajli i nalewek. Wchodzi w skład piwa guinness. Lukrecja potęguje smak włoskiego likieru sambuca, który jest produkowany na bazie kwiatów czarnego bzu, anyżu gwiaździstego, kopru włoskiego i lukrecji. Lukrecja wykorzystywana jako dodatek do wyrobów cukierniczych. W Skandynawii z proszku korzeniowego rośliny produkuje się popularne cukierki o oryginalnym smaku i charakterystycznej czarnej barwie. W lecznictwie używana jako środek wykrztuśny, przeczyszczający i moczopędny.
CIEKAWOSTKI.
Sproszkowany korzeń lukrecji był jednym z pierwszych słodzików. Jest 50 razy słodszy niż sacharoza. Wykorzystuje się go w farmacji jako dodatek do syropów przeciwkaszlowych, który poprawia niemiły smak innych składników.