Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Łopian większy
Zdrowie. Zielona Encyklopedia Zdrowia – Łopian większy
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Arctium lappa L. Rodzina: astrowate, Asteraceae
Występowanie Łopian większy
Łopian większy występuje w Azji, Europie i Ameryce Północnej. W Polsce gatunek jest pospolity na całym obszarze.
Morfologia
Jest to roślina zielna o wysokości 60-150 centymetrów. Na jej silnej, rozgałęzionej łodydze są umieszczone duże, sercowato-jajowate i od spodu gęsto-kutnerowato-owłosione liście. Baldacho-groniasty kwiatostan składa się z kulistych koszyczków, z purpurowymi lub różowymi kwiatami i zielonymi, haczykowatymi na szczycie okrywami. Owocem jest wydłużona niełupka z wieńcem włosków na szczycie.
Biologia i ekologia
Łopian większy jest dwuletnią rośliną kwitnącą w lipcu i sierpniu. Jego kwiaty są przedprątne, zapylane przez owady: błonkówki i motyle. Owoce przyczepiają się do sierści zwierząt i w ten sposób są roznoszone. W pierwszym roku roślina wykształca jedynie rozetę dużych, przyziemnych liści. W drugim roku z korzenia wyrasta gruba łodyga. Roślina preferuje stanowiska słoneczne i częściowo zacienione oraz wilgotne gleby. Znaleźć ją można w zaroślach, na brzegach lasów, w pobliżu zabudowań i przy drogach.
Surowiec
Surowcem stosowanym do celów leczniczych są korzenie. Zbiera się je późną jesienią lub wczesną wiosną w drugim roku wegetacji. Po oczyszczeniu i pokrojeniu na mniejsze kawałki suszy się je w suszarni w temperaturze 35 stopni. W kuchni wykorzystywane są też świeże, młode liście, łodygi i korzenie tej rośliny.
Zastosowanie w medycynie
Korzeń łopianu wykorzystuje się jako surowiec zielarski. Podawany jest doustnie w postaci odwaru lub soku w nieżytach układu pokarmowego i dróg moczowych oraz w zaburzeniach przemiany materii. Działa również napotnie i przeciwcukrzycowo. Odwar lub sok z korzenia łopianu hamuje rozwój chorobotwórczych grzybów i bakterii, dlatego stosowany jest zewnętrznie w przewlekłych chorobach skóry i w trądziku.
Zastosowanie w kuchni
Do celów kulinarnych nadają się korzenie, łodygi i młode liście łopianu. Liście dodaje się do zup, sosów i sałatek. Łodygi obrane ze skórki i ugotowane podaje się natomiast jak szparagi. Korzenie można jeść świeżo utarte na surowo lub ugotowane. Po uprażeniu i zmieleniu bywają używane jako namiastka kawy.
