Krwiściąg mniejszy

A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż

Sanguisorba minor; rodzina: różowate (Rosaceae)

Krwiściąg mniejszy. Dla niewprawnego zbieracza gatunek możliwy do pomylenia z nieco większym i zasiedlającym głównie wilgotne łąki krwiściągiem lekarskim (Sanguisorba officinalis). Wspomniana roślina jest również jadalna, ale ma znacznie słabszy aromat.

Korzenie i ziele krwiściągu mniejszego są stosowane przy wszelkich krwawieniach wewnętrznych, pękaniu żył, chorobie wrzodowej, obfitych krwawieniach menstruacyjnych i upławach. Świeżym zielem okłada się skórę przy krwotokach zewnętrznych. Roślina działa także przeciwbiegunkowo, poprawia trawienie, ma właściwości przeciwalergiczne, przeciwobrzękowe i ogólnie wzmacnia organizm. Liście i pędy, zbierane od kwietnia do czerwca, są dobrym dodatkiem do zup, potraw z warzyw, dań jajecznych i szpinaków. Ze względu na delikatny orzechowo-pikantny smak nie zaleca się gotować krwiściągu, a jedynie używać w stanie świeżym jak natkę pietruszki, posypując nim danie. Kwiaty pojawiają się od kwietnia do sierpnia i można je zjadać na surowo, dodawać do kanapek, sałatek, potraw z warzyw liściastych (szpinaków) i warzywnych purre. Stosuje się je także do dekoracji dań lub do koktajli i soków. Po wysuszeniu można wsypywać do herbat.

WYSTĘPOWANIE I UPRAWA.

Występuje w stanie dzikim w umiarkowanych strefach Eurazji. Roślina powszechnie uprawiana w Europie w XVII i XIII wieku. W Polsce w stanie dzikim rośnie rzadko na niżu, częściej na pogórzu i w niższych położeniach górskich. Zioło dobre do uprawy. Rozmnaża się z nasion lub przez podział bryły korzeniowej. Pozyskuje się liście przez cały okres wegetacji. Najlepsze są delikatne zielone młode listki ze środka rozety.

ZASTOSOWANIE.

W średniowiecznej kuchni europejskiej zioło często stosowane jako dodatek do ciepłych potraw jednogarnkowych, a także do aromatyzowania alkoholi. Grubo posiekanymi liśćmi można posypywać świeże sałatki, ugotowane warzywa i zupy, aby nadać im odświeżający ogórkowy smak z lekko orzechową nutą. Drobno posiekane nadają się do przyprawiania masła ziołowego i delikatnego twarożku. Doskonale komponują się z białym sosem śmietankowym do ryb. Liści krwiściągu mniejszego można użyć zamiast szałwii w farszach do kurczaka i wieprzowiny. Ziele służy również jako dodatek sakowy do zimnych napojów owocowych. Z liści roztartych w moździerzu w połączeniu z białym winem, cherry i wodą gazowaną otrzymujemy odświeżającego drinka. Roślina o właściwościach leczniczych. W medycynie ludowej stosowana jako środek przeciwkrwotoczny, przy zatruciach i biegunkach,