Zielona Encyklopedia Zdrowia – Jeżyna fałdowana
Zielona Encyklopedia Zdrowia – Jeżyna fałdowana
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Rubus plicatus Weihe & Nees, Rodzina: różowate Rosoceae
Występowanie Jeżyna fałdowana
Jeżyna fałdowana występuje w Ameryce Północnej, Afryce i w Europie. W Polsce gatunek pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich.
Morfologia
Jest to krzew o wysokości 100-150 centymetrów. Pędy zaopatrzone są w silne, u nasady rozszerzone i nieco zakrzywione kolce. Nieparzysto-pierzasto-złożone liście zawierają zwykle pięć, brzegiem ostro nierówno piłkowanych i od spodu miękko-owłosionych listków, które początkowo są sfałdowane wzdłuż nerwów. Promieniste kwiaty mają białe lub jasnoróżowe płatki. Owocem jest wielopestkowiec.
Biologia i ekologia
Jeżyna fałdowana to roślina wieloletnia kwitnąca od czerwca do lipca i owocująca w sierpniu i wrześniu. Jest gatunkiem żywicielskim dla gąsienic wieli gatunków motyli. Rośnie w lasach, zaroślach, na miedzach i przy drogach.
Surowiec
Wykorzystywanym surowcem są liście i owoc jeżyny fałdowanej. Liście zbiera się w maju i w czerwcu, jeszcze przed kwitnieniem rośliny, natomiast owoce po ich dojrzeniu. Suszenie należy prowadzić w warunkach naturalnych w miejscu przewiewnym i zacienionym lub w suszarni w temperaturze 40 stopni. Po wysuszeniu liście i owoce powinny zachować naturalną barwę. Można jeść również świeże owoce.
Zastosowanie w medycynie
Owoce jeżyny zawierają prowitaminę A, witaminę C oraz makro- i mikroelementy. Soki z owoców mają działanie uspokajające, dlatego zaleca się ich picie w stanach pobudzenia nerwowego i podczas klimakterium. Natomiast odwar z liści jeżyny działa przeciwbakteryjnie, ściągająco, przeciwzapalnie i przeciwbiegunkowo. Zalecany jest również w schorzeniach żołądka i jelit. Działa napotnie i moczopędnie, a także reguluje przemianę materii. Roztarte liście jeżyny mogą być stosowane zewnętrznie na trudno gojące się rany.
Zastosowanie w kuchni
Najsmaczniejsze są świeże, nagrzane słońcem i zrywane prosto z krzaka. Można je dodawać do ciast lub przyrządzać pyszne dżemy, soki, syropy, likiery, wina, a także zupy owocowe. Smakują wybornie jako nadzienie lub polewa do naleśników.
