A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Elettaria cardamomum; rodzina: imbirowate (Zingiberaceae)
Dziki kardamon jest jedną z najstarszych przypraw znanych na świecie. Starożytni Egipcjanie żuli jego nasiona, dbając o higienę jamy ustnej, natomiast mieszkańcy Hellady oraz Cesarstwa Rzymskiego używali go do produkcji perfum.
Kardamon jest także obok szafranu uznawany za jedną z najdroższych przypraw na świecie. Jego wysoka cena sprawiła, że powszechne stały się gorszej jakości substytuty takie jak kardamon jawajski, kardamon nepalski czy siam. Należy więc pamiętać, że za prawdziwy i szlachetny uznaje się tylko kardamon malabarski. Kardamon majsurski zawiera o wiele mniej limonenu oraz cyneolu co sprawia, że jest bardziej aromatyczny. Ze względu na wysoką ceną kardamon często jest uznawany za przyprawę świąteczną, używaną w kuchni podczas wyjątkowych okazji. Jest częstym składnikiem do dań curry, podstawowym składnikiem potraw typu pilaw oraz dodatkiem do indyjskich napojów i deserów.
WYSTĘPOWANIE I UPRAWA.
Gatunek występujący w stanie dzikim na Półwyspie Indyjskim, na Cejlonie, w Chinach i w Indonezji, w górskich lasach równikowych. Ponadto jest uprawiany na skalę przemysłową na Sri Lance, w Tajlandii i w Ameryce Środkowej. Możliwa uprawa w szklarni. Rozmnaża się za pomocą kłączy, rzadziej z nasion. Pierwszy plon uzyskuje się z 2-4 letniej rośliny, pełny w piątym sezonie wegetacyjnym. Do celów kulinarnych pozyskiwane są niedojrzałe owoce.
ZASTOSOWANIE.
Kardamon to przyprawa powszechnie znana i ceniona w kuchniach indyjskiej, indonezyjskiej i skandynawskiej. Dla potrzeb kulinarnych wykorzystuje się nasiona wyłuskane z torebek. Mają łagodny aromat i intensywny korzenny smak z wyraźną cytrynowo-kamforową nutą. Nadają się do stosowania w całości bądź zmielone, przy czym kardamonowy proszek szybko traci swój smak. Nasiona przed dodaniem do potrawy można delikatnie podsmażyć. Kardamon jest uniwersalną przyprawą, pasuje do dań słonych, jak i słodkich. W kuchni arabskiej nasiona wrzuca się do kawy i mocnej słodkiej herbaty. W Europie Północnej kardamon jest dodatkiem smakowym do chleba, ciast i ciasteczek. Ponadto doprawia się nim marynaty i kiszonki. Polepsza walory smakowe kiełbasy. Starte nasiona stosuje się jako składnik mieszanek przyprawowych, takich jak curry i garam masala. Kardamonem często przyprawia się wódkę skandynawską (akvavit) i likiery. Olejek kardamonowy jest wykorzystywany w przemyśle perfumeryjnym. W celach leczniczych pije się nalewkę z kłącza, zalecaną w niestrawności.
CIEKAWOSTKI.
Niewtajemniczonych zadziwia obecność kardamonu w krajach Europy Północnej. Tymczasem to wikingowie około tysiąca lat temu natknęli się na aromatyczne nasiona w Konstantynopolu i przywieźli je do Skandynawii, gdzie są popularne do dziś.
