Czosnek pospolity

A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż

Allium sativum; rodzina: Liliowate (Liliaceae)

Czosnek pospolity od lat był znany z właściwości leczniczych. W starożytnym Egipcie budowniczowie piramid stosowali go powszechnie jako środek na wzmocnienie sił i ochronę przed czerwonką. W średniowiecznej Europie picie wina lub miodu z jego dodatkiem uznawano za zabezpieczenie przed szalejącymi często zarazami.

Znali go także Arabowie, którzy uważali, że na pustyni czosnek najlepiej chroni przed pragnieniem. Podobno czosnek pospolity jest podawany kogutom przed toczonymi przez nie walkami. Zbawienne właściwości czosnku powinni docenić zwłaszcza ludzie starsi, bowiem w neutralny sposób walczy on z nadmiarem złego cholesterolu, dzięki czemu zapobiega chorobom wieku starczego, np. miażdżycy. Roślina jest naturalnym środkiem hamującym rozwój niebezpiecznych dla człowieka bakterii, takich jak gronkowce i paciorkowce. Nie niszczy przy tym naturalnej flory bakteryjnej.

WYSTĘPOWANIE I UPRAWA.

Gatunek z Azji Środkowej został zawleczony jako roślina do Europy i północnej Afryki, a z czasem trafił na inne kontynenty. Czosnek pospolity, migrując z rejonów upraw, dziczeje.

ZASTOSOWANIE.

Od setek lat czosnek jest podstawowym składnikiem kuchni śródziemnomorskiej i wschodnioazjatyckiej. Głównym jego atutem są właściwości zdrowotne. Ma działanie antyseptyczne, antybiotyczne i przeciwgrzybiczne. Charakterystyczny smak i zapach są zwykle bardziej problematyczne. Używa się przede wszystkim główek rośliny, ale w niektórych przepisach dopuszcza się stosowanie kwiatów i liści. Wykorzystywany jest czosnek zarówno świeży i suszony. Zielone części dają delikatny smak sałatkom i słonym sokom. Ząbki przed użyciem zwykle obiera się z łuskowatych zewnętrznych liści. Przyprawia się nim dania mięsne, sosy, zupy ziołowe, sałatki i potrawy z ziemniaków. Świeże ząbki czosnku można konserwować z oleju z octem. Nie nadają się do zamrażania, ponieważ wówczas tracą walory smakowe.