Ayahuasca
A | B | C | Ć | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | Ń | O | P | Q | R | S | Ś | T | U | V | W | X | Y | Z | Ź | Ż
Nazwy Miejscowe: ayahuasca negro, ayahuascam, ayawasca, bejuco bravo, bejuco de oro, caapi, cielo ayahuasca, kamalampi, mado, mado bidada, mihi, mi-hi, natema, napi, nepe, nishi y oni, 'tfucnu huasca, punga-huasca, rambi y shuri, shillinto, shimbaya huasca, shuri-fisopa, shuri-oshinipa, yage, yaje.
Roślina ma postać drzewiastej liany o szarych, połyskliwych pędach pokrytych jednokomórkowymi włoskami. Kilkunastocentymetrowej długości liście ułożone są na łodydze naprzeciwlegle. Mają kształt owalno-eliptyczny, są pojedyncze, gładkie. U podstawy każdego liścia osadzone są dwa gruczołowate wyrostki. Kwiatostany tworzą się w postaci baldaszków. Kwiaty są pięciodzielne, zebrane po cztery z żółtymi lub bladoróżowymi płatkami korony. Powstają z nich niepozorne owoce suche, zlożone z oskrzydlonych rozłupek, dzięki czemu mogą być rozsiewane przez wiatr.
Występowanie: Roślina rośnie dziko w klimacie tropikalnym i subtropikalnym, w strefie opadów od 1800 do 3500 mm rocznie do wysokości 1500 m n.p.m. na terenie Peru, Ekwadoru, Brazylii, Wenezueli, Kolumbii . Jest tez uprawiana. Spotykana głównie na stanowiskach suchych, nie narażonych na zalewanie wodą. Roślina jest szczególnie wrażliwa na zanieczyszczenia powietrza.
Surowiec leczniczy: Cała roślina, a w szczególności kora i nasiona wykorzystywane Są w fitoterapii.
Skład chemiczny: alkaloidy harmanowe (harmina, harmalina, harmol, harmalol, harman i norhaman), tetrahydroharmina, amidy harminowe, estry metylowo-harminowe z kwasami organicznymi, acetylonorharmina, n-oksyharmina, n-norharmina, kwas harmalinowy, telepatyna i jej ester metylowy, wazycyna. Oprócz tego wykazano obecność stigmasterolu, sitosterolu, kwasów ursolowego i oleanolowego oraz nerolidolu. Kora liany jest bogatsza w alkaloidy w porównaniu z drewnem. Alkaloidy harmanowe obecne w tej roślinie nazywane są także jagainą lub banistcryną (obecne także w gatunkach Peganum harmala, Passiflora i w rodzinie Elaeagnaceae).
Wskazania (zastosowanie), postacie leku: Surowiec stosowany miejscowo stanowi środek przeciwbólowy i znieczulający. Stosowany doustnie działa wymiotnie i przeczyszczająco. Indianie często żują kawałki świeżych gałązek Ayahuasca. Przedawkowanie może prowadzić do biegunek i wymiotów, co mieszkańcy Amazonii uważają za korzystny sposób oczyszczania organizmu z toksyn. Odwary z kory i nasion stosowane są w chorobie Parkinsona. Przyczyniają się do poprawy pamięci, mają tez działanie psychostymulujące. Mogą powodować również stany halucynogenne. Odpowiedzialna za ich występowanie harmina znajduje się także w gatunku Passiflora. Dotychczasowe badania pozwalają mieć nadzieję, ze surowiec ten w przyszłości może mieć zastosowanie w leczeniu psychoz, alkoholizmu i uzależnień narkotykowych.
Ciekawostki: Roślina ta w czasach przedinkaskich i inkaskich była przedmiotem kultu religijnego. W języku keczua (Amazonii i Andów) jej nazwa oznacza „pnącze duchów”. Rytuałem było już samo zbieranie rośliny, a następnie przygotowywanie specjalnego napoju, zwykle w połączeniu z innymi roślinami. Obecnie w Ameryce Południowej w niektórych wspólnotach religijnych nadal istnieje rytuał picia odwaru z Ayahuasca zwanego „dajme” w celu zintensyfikowania doznań religijnych, połączenia z przodkami i widzenia przeszłości. Za te przedziwne właściwości odpowiedzialny jest mało poznany składnik liany zwany telepatyną. Nie zanotowano niepożądanych efektów ubocznych stosowania tej rośliny, nawet pomimo tego, że podawana jest w czasie obrzędów religijnych także dzieciom. Wpływ na układ nerwowy – przejściowy jest jedynie ubocznym działaniem tego surowca. Przede wszystkim jest on jednak surowcem w fitoterapii. Jeżeli chodzi o tak modne ceremonię to warto pierwszy raz ją odbyć w małym gronie znanych sobie osób i z dobrym Shamanem.