Historia piękna – piękno na przestrzeni dziejów. Uroda obecnie.
Po szturmie na Bastylię 14 lipca 1789 r. rozpoczęły się największe społeczne przemiany, jakie do tej pory przeżyła Europa. Wszystko, co przekładała arystokracja, klasa panująca, popadło w niełaskę.
„Nowe” obyczaje
Jako wyraz nowych politycznych idei republikanie zapuszczali sobie długie włosy, praktycznie o nie nie dbając. Zniknęły peruki, do przeszłości należały też gorsety i sznurowane staniki, olbrzymie krynoliny i buty na obcasie. Róż, puder, szminki i pomada, wszystko to, co wydawało się wcześniej atrakcją, uchodziło teraz za wulgarne. Platerki piękności, mające ukryć blizny po ospie, wraz z postępem medycyny straciły swój sens. Pod koniec XVIII wieku powoli udało się opanować dżumę i syfilis. Lekarze i władze jako przyczynę epidemii rozpoznawali brak higieny. Nie było już więc powodu, by unikać mydła i wody.
Pielęgnacja ciała
Również po rewolucji w sprawach mody i toalety w Europie ton nadawała Francja. Ubrania stały się lżejsze, materiały bardziej przejrzyste. „Naga moda” zapoczątkowała przemiany w pielęgnacji ciała. Z czasem zaczęto nosić krótkie włosy lub wiązano je luźno, regularnie myto i szczotkowano. Nie rezygnowano także z łaźni i kąpieli.
Od połowy XIX wieku w wielu domach zainstalowano wanny, zwykle z cynku, często wykładane drewnem, aby po kąpieli mogły służyć również do innych celów niż tylko pielęgnacja ciała. Kąpiel uważano za czynność wstydliwą, dlatego też czyniono to w samotności. Obyczajność tych czasów nakazywała nawet, aby damy rozsypywały na wodzie drewniane wióry, unikając w ten sposób pokusy na oglądania swego ciała.
Wizerunek kobiety
Kobieta w okresie biedermeierowskim (pierwsza połowa XIX wieku) była naturalna i skromna. Chciała być przede wszystkim dobrą panią domu, kochającą żoną i zapobiegliwą matką. Kokieteria „czasów elegancji” minęła bezpowrotnie. Rzadko używano szminki, czystość była obowiązkiem. Jeśli kobieta się w ogóle malowała, to dodawała sobie jedynie świeżości i zdrowego wyglądu: odrobina różu na policzkach, leciuteńko przypudrowany nosek. Pomadkę do ust postrzegano jako wulgarną, również intensywny zapach perfum był nie na miejscu. Odrobina „Eau de Cologne” wystarczała. „Cudowną wodę” z Kolonii, która pachniała i odświeżała, produkowano od 1792 roku. Jeszcze dziś wytwarza się ją według tej starej receptury.
Uroda obecnie
Również dzisiaj uroda jest podstawową potrzebą – nic się w tym względzie nie zmieniło. Środki i metody wspomagania piękna ciała są prawie takie same – abstrahując od „technicznej” kosmetyki, syntetycznie wytwarzanych kosmetyków, klubów odnowy biologicznej, solariów i chirurgii kosmetycznej. Podobnie jak niegdyś, najbardziej lubianym i najczęściej stosowanym środkiem do pielęgnacji jest woda (rokoko to wyjątek tylko tę regułę potwierdza). Zrównoważony tryb życia ze zdrową dietą, dostatecznie dużo ruchu i wypoczynku to istotne przesłanki do poprawienia i utrzymania urody.
Jedna ważna rzecz się jednak zmieniła: w dzisiejszych czasach nie ma jednego ściśle określonego ideału piękna.
W dawnych czasach łatwiej było kobiecie orientować się w tendencjach – w kwestiach odpowiedniego ubioru i makijażu nie miała właściwie wyboru. Jeśli odważyła się na fryzurę, makijaż, strój albo zachowanie odbiegające od powszechnego wyobrażenia piękna, natychmiast popadała w niełaskę środowiska. Dziś jest inaczej.
W niezliczonej mnogości wyobrażeń o pięknie, przekazywanych przez telewizję, kino, czasopisma, a zmieniających się właściwie z dnia na dzień, trudno znaleźć „obiektywny” ideał kobiecej urody. Nie uda się już nam wywołać „skandalu” niewłaściwym zachowaniem – wydaje się, że wszystko jest dozwolone.
Jest to jednak zjawisko ze wszech miar pozytywne. Bez względu na to, jakie warunki i jaki wygląd przydała kobiecie natura, każda z nas może odkryć sama swój ideał piękna, pomóc mu się ujawnić i podkreślić go.
Spis treści:
Kultura kąpielowa w wiekach średnich
Puder zamiast mydła w XVIII wieku
