Ratatouille to tradycyjne francuskie danie z duszonych warzyw. Słowo „ratatouille” pochodzi z języka francuskiego i jest wymawiane jako rat-a-tooey. Ratatouille jest zwykle podawany jako dodatek, ale może być również podawany samodzielnie.
Jest wiele dyskusji na temat tego, jak zrobić tradycyjny ratatouille.
Istnieją różne poglądy na temat dokładnego pochodzenia ratatouille, niektórzy uważają, że było to danie francuskie, niektórzy twierdzą, że było to być może katalońskie, a niektórzy twierdzą, że mogło to być danie baskijskie, które dotarło do południowej Francji, północnej Hiszpanii i na Baleary. Danie mogło być i rzymskie, ale chociaż gdyby tak było, to z całą pewnością byłoby wykonane z innych składników, ponieważ pomidory i cukinia zostały sprowadzone do Europy tylko z obu Ameryk, podczas gdy bakłażan pochodzi z Indii, z których żaden nie był znany w Europie co najmniej do XVII wieku, a być może później.
Baskijczycy robili gulasz z ziemniakami i baraniną od czasów rzymskich. Krajobraz Basków jest nierówny, z dużą ilością wzgórz i gór, które całkowicie nie nadają się do upraw, więc ich głównym przemysłem była hodowla owiec, rybołówstwo i uprawa ziemniaków.
Z politycznego punktu widzenia region prowincji i większość południowego wybrzeża Francji, a także północno-zachodnie wybrzeże Włoch i północno-wschodnie wybrzeże Hiszpanii zawsze były blisko. Nicea była częścią Królestwa Sabaudii od 1720 do 1860 roku, które obejmowało również Sabaudię we Francji oraz Sardynię, Piemont i Ligurię we Włoszech. Niektórzy lokalni historycy uważają, że danie ratatouille zostało po raz pierwszy stworzone w tym czasie, a następnie szybko rozprzestrzeniło się na inne części królestwa.
W całym regionie Morza Śródziemnego każde danie przyrządzane z warzyw i duszone na oliwie z oliwek otrzyma nazwę ratatouille, nawet jeśli nie ma to tradycyjnego przepisu. Można uczciwie powiedzieć, że ratatouille przypomina bardziej styl przyrządzania gulaszu warzywnego niż konkretny przepis.
Nowoczesne wyjaśnienie sugeruje, że ratatouille mógł odziedziczyć swoją nazwę po Nicei dopiero później, dzięki szczególnemu przepisowi, który uczynił go popularnym. W rzeczywistości Ratatouille mógł powstać po raz pierwszy gdzieś indziej w Królestwie Sabaudii. Ostateczna książka kucharska opublikowana pod koniec XX wieku, La cuisineiniére Provençale autorstwa JB Reboul, która zawiera dokładną listę ponad 1100 tradycyjnych potraw prowansalskich i zasadniczo ratatouille, nie jest wspomniana.
Samfaina była recepturą Katalończyków z północnej Hiszpanii, która według nich została przyjęta przez południową Francję. Ten przepis był wyraźnie podobny do ratatouille i często jest przygotowywany z kawałkami ryb. Na Malcie potrawa znana jako Kapunata, również przyrządzana z bakłażana, czosnku i pomidora, jest lokalną faworytem, co dodało paliwa spekulacjom, że ratatouille jest przygotowywane w całym regionie Morza Śródziemnego.
Chociaż Morze Śródziemne ma lokalne odmiany ratatouille, to prawdziwy ratatouille z Prowansji będzie robiony tylko z bakłażana, cukinii, pomidorów, papryki i cebuli, a następnie gotowany na wolnym ogniu w oliwie z oliwek i doprawiony ziołami prowansalskimi. Szefowie kuchni z regionu Prowansji we Francji będą się śmiać z każdego innego przepisu nazywającego się ratatouille niçoise, jeśli użyje się innej kombinacji warzyw lub ziół.
Ratatouille rozprzestrzenił się na całym świecie w XX wieku dzięki kuchni francuskiej, a słowo to weszło również do języka angielskiego . Danie ratatouille jest tradycyjnie wiejskie jedzenie, ale obecnie jest to danie kulinarne serwowane w najlepszych restauracjach, a wielu najlepszych szefów kuchni ma swój własny specjalny przepis, który regularnie otrzymuje pochwały krytyków.
Disney Pixar wyprodukował film animowany w 2007 roku oparty na historii szczura, który nie kochał niczego bardziej niż gotowanie burzy w kuchni. Tytuł filmu brzmiał jak gra głównego bohatera, którym był szczur. Zdobył również najlepszy film animowany w 2008 roku, w którym otrzymał Oscary i Złoty Glob. Sukces filmu zachęcił wiele rodzinnych restauracji do oferowania ratatouille w menu dla dzieci, chociaż historycy wątpią, że nowo odkryta popularność tego dania okaże się trwała.
