Kanał Rideau

Kanada. Położenie: ze stolicy kraju Ottawy, do Kingston nad jeziorem Ontario

Kanał Rideau. Budowa kanału przypadła na okres napięcia w stosunkach brytyjsko-amerykańskich, a stanowiła element tworzenia szerszej linii obronnej, w skład której weszły kanały wzdłuż Ottawy, a także fortece. Prace budowlane trwały w latach 1826-1832, a głównym projektantem arterii był brytyjski inżynier wojskowy John By. Obecnie jest najlepiej zachowanym historycznym kanałem w Ameryce.

Znaczenie wielkiego kanału, przecinającego wschodnią część prowincji Ontario, zwanego po angielsku Rideau Waterway, a po francusku Canal Rideau, było dużo większe niż tylko jako drogi transportowej. Poprzez geopolityczną rangę potencjalnej wojskowej drogi zaopatrzeniowej przyczynił się on bowiem do zachowania status quo pomiędzy Stanami Zjednoczonymi Ameryki i koloniami brytyjskimi, zatem wpłynął na ugruntowanie podziału kontynentu północnoamerykańskiego pomiędzy dwa kraje – USA i Kanadę.

Kanał o długości 202 kilometry składa się zarówno z odcinków całkowicie sztucznych, jak też skanalizowanych fragmentów rzek Rideau i Cataraqui oraz jezior. Słowo rideau oznacza dosłownie kurtynę. Nazwa pochodzi od potocznej nazwy bliźniaczych wodospadów u ujścia rzeki Rideau do Ottawy. Dla pokonania różnicy poziomów wód wybudowano czterdzieści siedem śluz, a także tamę Jones Falls o długości 110 metrów i wysokości 18 metrów.

Kluczową rolę kanał Rideau odgrywał do 1849 roku, kiedy uregulowano nurt Rzeki Świętego Wawrzyńca, tworząc z niej najdogodniejsze połączenie pomiędzy Montrealem i Wielkimi Jeziorami. W 2007 roku kanał został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO, jako wspaniały pomnik szeroko zakrojonego budownictwa wodnych dróg transportowych w epoce przed nastaniem kolei. Kanał zachował wszystkie elementy konstrukcji i nadal jest w pełni żeglowny na całe długości.