Dlaczego nie powinniśmy być pod wrażeniem niesamowitych zbiegów okoliczności?
Wiara w synchroniczność opiera się na prawdopodobieństwie zdarzenia PO jego wystąpieniu.
Nie ma zbiegów okoliczności ani wypadków.
Wszystko dzieje się z jakiegoś powodu.
Wszystko jest połączone.
Wszechświat wysyła ci wiadomość.…
Są to typowe twierdzenia ludzi, którzy wierzą w synchroniczność, termin wymyślony przez Carla Junga, aby opisać pozornie znaczące zbiegi okoliczności, które rzekomo nie zostały wyjaśnione przypadkowymi przypadkami lub przyczynami naturalnymi. Jung, wierzący w zjawiska paranormalne, myślał, że takie wydarzenia mówią nam coś o tym, jak wszyscy jesteśmy tajemniczo połączeni z sobą i ze wszechświatem na pewnym poziomie metafizycznym.
Miało być
Przykład: mieszkasz w Warszawie, ale podczas pierwszej podróży do Australii siedzisz w kawiarni w Brisbane. Przeglądając dość stary magazyn, widzisz reklamę filmu. To romantyczny film, na który zabrałeś swoją byłą dziewczynę (lub byłego chłopaka) na pierwszą randkę, jakieś osiem lat temu. Film nie był zbyt popularny, więc nigdy nie pojawił się w mediach po jego krótkim biegu, oboje często wspominaliście o tym podczas waszego trzyletniego związku, ponieważ właśnie wtedy chemia po raz pierwszy przepłynęła między wami. Zerwałeś z nią pięć lat temu, oboje zdenerwowani, ale na dość przyjaznych warunkach, kiedy powiedziałeś jej, że po prostu nie jesteś gotowy na zobowiązanie po tym, jak cierpliwie czekała trzy lata, żebyś się zdecydował. Często żałowałeś tej decyzji i zastanawiałeś się, czy może pojawić się szansa na ponowne połączenie. Teraz, przypominając reklamę filmową w starym magazynie po drugiej stronie świata, zastanawiasz się nad możliwością ponownego rozpalenia tego związku. W tym momencie, ku waszemu zdziwieniu, idzie prosto do kawiarni. Żaden z was nie miał pojęcia, że drugi podróżuje po tym kraju. Podróżuje sama, bez przywiązania. Oboje są zdumieni i podekscytowani widząc siebie nawzajem. Niemożliwość dzisiejszego spotkania dodaje energii elektrycznej do emocji, które oboje odczuwacie w związku z odnowionymi perspektywami między wami.
Przeznaczenie? Jakie są szanse?
Tendencja do widzenia wstecznego.
Istnieje wiele uprzedzeń poznawczych, które przyczyniają się do nieuzasadnionego niesamowitego uczucia pozornie nieprawdopodobnego i znaczącego zbiegu okoliczności. Jedna z nich to uprzedzenie po fakcie: oceniasz prawdopodobieństwo zdarzenia po fakcie, rozważając szanse wstecz. Jeśli wcześniej przewidziałeś, przed wejściem do kawiarni, że zrobi to w tym konkretnym czasie, bez wiedzy o planach podróży lub innej świadomej lub nieświadomej świadomości informacji, która mogłaby znacznie zwiększyć prawdopodobieństwo tego spotkania, to byłby imponujący zbieg okoliczności. Ale bez a prioriprzewidywanie, obserwowałeś jedynie prawdopodobieństwo jakiejkolwiek bardzo subiektywnie zbieżnej zbieżności w dowolnym momencie, a nie prawdopodobieństwo tego konkretnego zbiegu okoliczności w danym momencie.
Inna gałąź w zakresie możliwych scenariuszy.
Zamiast opisanego wydarzenia, wyobraźmy sobie inny scenariusz: Twój ex nigdy nie wchodzi do kawiarni, ale wkrótce po powrocie z domu spotykasz kogoś nowego. Dzieje się tak, gdy oboje chodzicie z psami w parku. Ona / on inicjuje swobodną rozmowę z tobą w momencie, gdy po raz pierwszy od bardzo dawna zastanawiasz się, w jaki sposób udało ci się zaangażować w ten poprzedni związek pięć lat temu. Natychmiast Cię oczarował ten nieznajomy. Odkrywasz, że masz wiele wspólnego. Okazja spotyka się z przygotowanym umysłem, a ty wykorzystujesz okazję: umawiasz się ponownie. Wtedy zaczniecie spotykać się. Tym razem zagrasz swoje karty w prawo – uderzone dziwnym czasem pierwszego spotkania, które miało miejsce tak, jak to było w przypadku poprzedniego błędu. To tak, jakby wszechświat dawał ci drugą szansę. W ciągu kilku miesięcy zobowiązujesz się do poważnego i satysfakcjonującego związku. Poślubiasz się i, według wszystkich wskazań, jesteś tak dobrze dopasowany, że ma być solidnym, trwającym całe życie związkiem. To naprawdę wydaje się, że wszechświat ma na celu spotkanie tej osoby w odpowiednim momencie przygotowania psychicznego. Być może poprzedni nieudany związek miał być, abyś był gotowy na spotkanie z ostatnią bratnią duszą i skorzystanie z przelotnej okazji tego pierwszego spotkania.
Wszystkie rzeczy, które mogły się wydarzyć, ale nie
Kiedy spoglądamy wstecz i myślimy, że wydarzenie miało być, błędnie rozważaliśmy jedynie prawdopodobieństwo tego konkretnego zbiegu okoliczności w danym czasie, a nie prawdopodobieństwo jakiegokolwiekpozornie znaczącego zbiegu okoliczności w dowolnym momencie.
Podany przykład nie musiał obejmować innego scenariusza relacji. Zakres permutacji autoreferencyjnych, subiektywnie emocjonalnych zdarzeń, które potencjalnie mogły się wydarzyć, jest nieograniczony. Prawdopodobieństwo wystąpienia jakiegokolwiek pozornie nieprawdopodobnego zbiegu okoliczności co jakiś czas jest statystycznie znacznie wyższe niż zdajemy sobie sprawę.
Ludzka tendencja do wierzenia, że wszystko dzieje się z jakiegoś powodu (i to wszystko dotyczy mnie) jest dość wszechobecna. Istnieją ludzkie ewolucyjne powody do tego nawyku myśli, które nasila się w chorobie psychicznej.
Ekstremalne nieprawdopodobieństwo twoich narodzin
Aby lepiej zrozumieć uprzedzenia z perspektywy czasu, rozważ to w ten sposób: wszystko zaczęło się od twojego zapłodnienia. Jakie były szanse? Pomyśl o tym. Gdyby ten konkretny plemnik, jeden spośród milionów, nie zapłodnił tego konkretnego jaja w tej konkretnej sytuacji, nie istniałbyś. Gdyby zapłodniono inną spermę od twojego ojca (nawet pół sekundy później) lub inne jajo od twojej matki (miesiąc później), twoje hipotetyczne rodzeństwo istniałoby zamiast ciebie. Jesteś absurdalnie nieprawdopodobny!
Ale poczekaj. Zastanów się uważniej. To trochę jak rozważanie prawdopodobieństwa, że firma telefoniczna przypisze Ci Twój numer telefonu. Ta liczba jest wyjątkowo związana z twoją tożsamością. Ale w tym przykładzie jest oczywiste, że zadajesz to pytanie wstecz, po fakcie. Pytanie o prawdopodobieństwo, że zostanie ci przydzielony ten szczególny unikalny numer, mogło mieć znaczenie tylko wtedy, gdybyś sformułował pytanie prospektywnie, jako przewidywanie: najpierw musisz wybrać losowo numer, zanim poprosisz firmę telekomunikacyjną o przypisanie jeden dla ciebie. Następnie, bez uprzedniego zapoznania się z działaniami firmy telekomunikacyjnej lub wpływu na nią, możesz zastanowić się nad szansą, że firma przydzieli ci numer, który już wybrałeś. Następnie sprawdź, czy rzeczywiście to robią.
Czy naprawdę myślisz, że wszechświat jest przeznaczony dla ciebie?
Oglądanie zbiegów okoliczności lub „synchroniczności” jako znaków – forma wskazówek od Boga lub Wszechświata – może wydawać się słodką i nieszkodliwą wiarą, dopóki nie uznasz, że osobiste historie i historie społeczne są zalane niezliczonymi przykładami ludzi potwierdzających ich decyzje lub działania, wielu z nich przerażające, dzięki interpretacji „znaków”. Królowie często chodzili na wojnę po otrzymaniu takich znaków.
A co sugeruje taka wiara w wielość pechowych ludzi cierpiących okrutne przeciwności? Czy wszechświat spiskuje ze złością, by wyrządzić im straszną krzywdę?
Wskazówka: zapisz swoją prognozę za każdym razem, gdy ją tworzysz, i pieczołowicie zapisuj zarówno trafienia, jak i chybienia. I bądź tak drobiazgowy, jak doświadczony naukowiec w kontrolowaniu i wykluczaniu czynników, które mogłyby wpłynąć na wynik. Poddajcie też swoją metodologię przeglądowi niezależnych sceptycznych naukowców, którzy, bez waszego subiektywnego punktu widzenia, łatwiej zidentyfikują i wybiorą stronniczość, zmienne i inne wady metodologiczne, które umknęły waszej uwadze .
Kiedy zrozumiesz rolę uprzedzeń poznawczych, emocji i subiektywności w przenikaniu zdarzeń z samoodniesieniem, zdasz sobie sprawę, że im bardziej dziwny i mrożący krew w żyłach przypadek, tym bardziej sceptyczni powinniśmy być przy naszym zwyczaju myślenia, że wszechświat jest celowo zaprojektowany dla nas.
