Akromegalia – Choroba Hormonalna

Zdrowie16 września 2024

Akromegalia to rzadkie zaburzenie endokrynologiczne, spowodowane nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu (GH) przez przysadkę mózgową. Choroba ta zwykle rozwija się w wieku dorosłym i objawia się głównie powolnym, ale nieustannym wzrostem kości i tkanek miękkich. Zmiany te dotyczą zarówno wyglądu zewnętrznego, jak i funkcjonowania wewnętrznego organizmu.

Przyczyny

Główną przyczyną akromegalii jest obecność gruczolaka przysadki mózgowej, czyli łagodnego guza, który prowadzi do nadprodukcji hormonu wzrostu. Rzadziej, nadmiar GH może być wynikiem guzów w innych częściach ciała, które również produkują hormon wzrostu lub somatoliberynę (GHRH) – hormon stymulujący wydzielanie GH.

Objawy Akromegalii

Akromegalia rozwija się stopniowo, co sprawia, że jej objawy mogą być niezauważalne przez długi czas. Choroba charakteryzuje się m.in.:

Powiększenie dłoni i stóp – pacjenci mogą zauważyć, że ich pierścionki stają się za małe, a rozmiar butów się zwiększa.
Zmiany w wyglądzie twarzy – powiększenie kości czaszki, zwłaszcza szczęki, nosa i brwi, prowadzi do charakterystycznych rysów twarzy.
Pogrubienie skóry i tkanek miękkich – co prowadzi do widocznych zmian w wyglądzie.
Powiększenie narządów wewnętrznych – serce, wątroba i nerki mogą ulec powiększeniu, co zwiększa ryzyko problemów zdrowotnych.

Powikłania

Nieleczona akromegalia może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, takich jak:

Cukrzyca typu 2 – nadmiar GH wpływa na poziom glukozy we krwi.
Nadciśnienie tętnicze – wynikające z pogorszenia funkcji serca.
Problemy z oddychaniem – szczególnie bezdech senny, spowodowany powiększeniem tkanek w drogach oddechowych.
Choroby serca – powiększenie serca (kardiomegalia) i niewydolność serca.

Diagnoza

Diagnoza akromegalii jest często trudna ze względu na powolny rozwój objawów. Ostateczne potwierdzenie diagnozy polega na:

Badaniach krwi w celu oznaczenia poziomu hormonu wzrostu (GH) oraz insulinopodobnego czynnika wzrostu 1 (IGF-1).
Test hamowania glukozą – w zdrowym organizmie glukoza hamuje wydzielanie GH, ale u osób z akromegalią poziom GH nie spada.
Rezonans magnetyczny (MRI) lub tomografia komputerowa (CT) przysadki mózgowej w celu wykrycia obecności gruczolaka.

Leczenie

Leczenie akromegalii ma na celu zmniejszenie poziomu hormonu wzrostu, co może być osiągnięte przez:

Operację usunięcia gruczolaka przysadki mózgowej.
Farmakoterapię, w tym leki hamujące wydzielanie GH (np. analogi somatostatyny).
Radioterapię, stosowaną w przypadkach, gdy operacja nie jest możliwa lub nie przynosi oczekiwanych efektów.

Życie z Akromegalią

Akromegalia może znacznie wpłynąć na jakość życia pacjentów, dlatego wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie są kluczowe. Po skutecznej terapii większość pacjentów może prowadzić normalne życie, choć czasem potrzebna jest długotrwała opieka medyczna.

Akromegalia to poważne, ale rzadkie schorzenie, które może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowane. Współczesna medycyna oferuje jednak skuteczne metody leczenia, które mogą znacznie poprawić komfort życia pacjentów.